Granitleriň düzümi näme?
GranitEartheriň kontinental gabygynda iň köp ýaýran çozuşly gaýa, Gök gülgüne, ak, çal we gara bezeg daşy hökmünde tanalýar.Gödek we orta däneli.Onuň üç esasy minerallary kümüş muskowit ýa-da gara biotit ýa-da ikisi ýaly ýüze çykýan feldspar, kwars we mika.Bu minerallardan feldspar agdyklyk edýär we kwars adatça 10 göterimden gowrakdyr.Alkogol meýdanlary köplenç gülgüne bolýar, netijede gülgüne granit köplenç bezeg daşy hökmünde ulanylýar.Granit, ýer gabygynyň çuňlugynda silika baý magmalardan kristallaşýar.Köp mineral ýataklary, şular ýaly jisimleriň goýberýän gidrotermiki erginlerinden kristallaşýan granit jisimleriniň golaýynda emele gelýär.
Klassifikasiýa
Plutonik gaýalaryň QAPF klassifikasiýasynyň ýokarky böleginde (Streckeisen, 1976), granit meýdany kwarsyň modal düzümi (Q 20 - 60%) we P / (P + A) gatnaşygy 10 bilen 65 arasynda kesgitlenýär. granit meýdany iki kiçi meýdany öz içine alýar: syenogranit we monzogranit.Diňe syenogranitiň içinde emele gelen gaýalar anglo-sakson edebiýatynda granitler hasaplanýar.Europeanewropa edebiýatynda siýenogranitiň we monzogranitiň içinde emele gelýän gaýalara granit diýilýär.Monzogranit kiçi meýdanynda köne klassifikasiýalarda adam hemra we kwars monzonit bar.Daş kassifikasiýasy üçin kiçi komissiýa adamellit adalgasyny ýaňy-ýakynda ret etmegi we kwars monzonitiniň adyny diňe kwars monzonit meýdany sensu striktosynyň çäginde emele gelýän gaýalar diýip atlandyrmagy maslahat berýär.
Himiki düzümi
Granitiň himiki düzüminiň dünýäde ortaça agramy boýunça,
2485 derňewiň esasynda:
- SiO2 72.04% (kremnit)
- Al2O3 14,42% (alýumin)
- K2O 4.12%
- Na2O 3.69%
- CaO 1.82%
- FeO 1,68%
- Fe2O3 1,22%
- MgO 0.71%
- TiO2 0.30%
- P2O5 0,12%
- MnO 0.05%
Elmydama dürli minerallar (aksesuar minerallary) bilen ýa-da bolmasa, kwars we feldspar minerallaryndan durýar.Kwars we feldspar, adatça granitden gülgüne ak reňkde açyk reňk berýär.Şol açyk fon reňki, has aksesuar minerallary bilen gysylýar.Şeýlelik bilen, klassiki granit “duz-burç” görnüşine eýe.Iň köp ýaýran aksesuar minerallary gara mika biotit we gara amfibol şahydyr.Bu gaýalaryň hemmesi diýen ýaly ähmiýetsizdir (magmadan gaty) we plutonik (muny uly, çuňňur gömülen jesedde ýa-da plutonda edipdir).Granitdäki däneleriň tötänleýin ýerleşdirilmegi - matanyň ýoklugy - onuň plutoniki gelip çykyşynyň subutnamasydyr.Granit bilen birmeňzeş düzümi bolan çökündi gaýalaryň uzyn we güýçli metamorfizmi arkaly emele gelip biler.Thatöne bu gaýanyň güýçli matasy bar we adatça granit gneiss diýilýär.
Dykyzlygy + eriş nokady
Onuň ortaça dykyzlygy 2,65 bilen 2.75 g / sm3 aralygyndadyr, gysyjy güýji adatça 200 MPa-dan ýokary, STP-iň golaýyndaky ýapyşyklygy 3–6 • 1019 Pa · s.Eremegiň temperaturasy 1215–1260 ° C.Esasy geçirijiligi pes, ýöne güýçli ikinji geçirijiligi bar.
Granit gaýasynyň ýüze çykmagy
Yklymlaryň uly ýerlerinde, Eartheriň gabygynyň çuňňur ereýän ýerlerinde duş gelýär.Munuň manysy bar, sebäbi granit şeýle uly mineral däneleri öndürmek üçin çuňňur gömülen ýerlerde gaty haýallaşmalydyr.Meýdanda 100 inedördül kilometrden kiçi plýonkalara aksiýa, has ulusy bolsa batolit diýilýär.Lawalar Eartheriň hemme ýerinde ýarylýar, ýöne granit (ritolit) bilen birmeňzeş kompozisiýaly lava diňe materiklerde çykýar.Bu granitiň kontinental gaýalaryň eremegi bilen emele gelmelidigini aňladýar.Bu iki sebäbe görä bolup geçýär: ýylylygy goşmak we uçgunlary goşmak (suw ýa-da kömürturşy gazy ýa-da ikisi).Kontinentler birneme yssy, sebäbi düzüminde radioaktiw çüýremek arkaly daş-töweregini gyzdyrýan uranyň we kaliýiň köp bölegi bar.Gabynyň galyňlaşan islendik ýerinde içerde gyzmaga ýykgyn edilýär (mysal üçin Tibet platosynda).Plastinka tektonikasynyň, esasanam subduksiýanyň, bazalt magmalaryň materikleriň aşagynda ýokarlanmagyna sebäp bolup biler.Heatylylykdan başga-da, bu magmalar CO2 we suwy çykarýarlar, bu dürli görnüşdäki gaýalaryň aşaky temperaturada eremegine kömek edýär.Köp mukdarda bazalt magma materigiň düýbüne aşgazan asty diýlip atlandyrylyp bilner diýip pikir edilýär.Şol bazaltdan ýylylygyň we suwuklygyň haýal çykmagy bilen köp mukdarda kontinental gaby şol bir wagtyň özünde granite öwrülip biler.
Ol nireden tapyldy?
Şu wagta çenli Earther ýüzünde diňe kontinent gabygynyň bir bölegi ýaly ähli yklymlarda bolýandygy mälimdir.Bu gaýa 100 km²-den az kiçijik, aksiýa meňzeş massalarda ýa-da orogen dag gerişleriniň bir bölegi bolan hammamlarda duş gelýär.Beýleki yklym we çökündi gaýalar bilen bilelikde esasan ýerasty eňňit emele getirýär.Şeýle hem lakolitlerde, garymlarda we bosagalarda bolýar.Granit düzüminde bolşy ýaly, beýleki gaýalaryň üýtgemeleri hem alpidler we pegmatitlerdir.Granit hüjümleriniň çäginde bolanyndan has inçe bölejikli ýelimler.Granitden has granular pegmatitler, köplenç granit ýataklaryny paýlaşýarlar.
Granit ulanylýar
- Gadymy müsürliler piramidalary granitlerden we hek daşlaryndan gurupdyrlar.
- Gadymy Müsürde beýleki ulanyşlar sütünler, gapy çyzyklary, siller, galyplar we diwar we pol örtükleri.
- Rajaraja Çola Günorta Hindistandaky Çola neberesi, XI asyrda Hindistanyň Tanjore şäherinde dünýädäki ilkinji ybadathanany granit etdi.Lord Şiwä bagyşlanan Brihadeeswarar ybadathanasy 1010-njy ýylda guruldy.
- Rim imperiýasynda granit gurluşyk materiallarynyň we monumental binagärlik diliniň aýrylmaz bölegine öwrüldi.
- Iň uly ölçegli daş hökmünde ulanylýar.Aşgazanlara esaslanýar, aç-açan agramlary götermek üçin gaty we ýalpyldawuk we ýalpyldawuk kabul edýän gurluşy sebäpli peýdaly gaýa boldy.
- Içki giňişliklerde ýalpyldawuk granit plitalar, plitkalar, oturgyçlar, kafel pollary, basgançaklar we beýleki köp sanly amaly we bezeg aýratynlyklary üçin ulanylýar.
Döwrebap
- Mazar daşlary we ýadygärlikler üçin ulanylýar.
- Pol üçin ulanylýar.
- Inersenerler, adatça geçip bolmaýan we çeýe däldigi üçin salgylanma tekizligini döretmek üçin adatça ýalpyldawuk granit üst plastinalaryny ulanýarlar
Granit öndürmek
Bütin dünýäde gazylýar, ýöne ekzotik reňkleriň köpüsi Braziliýada, Hindistanda, Hytaýda, Finlýandiýada, Günorta Afrikada we Demirgazyk Amerikadaky granit ýataklaryndan emele gelýär.Bu gaýany gazmak paýtagt we zähmeti köp talap edýän iş.Granit bölekleri kesmek ýa-da sepmek amallary bilen ýataklardan aýrylýar.Granitden alnan bölekleri göçme plitalara kesmek üçin ýörite dilimler ulanylýar, soňra bolsa demir ýol ýa-da ýük daşamak hyzmatlary bilen gaplanýar we daşalýar.Hytaý, Braziliýa we Hindistan dünýäde öňdebaryjy granit öndürijileridir.
Netije
- “Gara granit” diýlip atlandyrylýan daş, adatça düýbünden başga himiki gurluşy bolan gabbrodyr.
- Continer kontinental gabygynyň iň köp gaýasydyr.Batolitler diýlip atlandyrylýan uly ýerlerde we yklymyň esasy ýerlerinde galkan diýlip atlandyrylýan köp daglyk ýerleriň özeninde duş gelýär.
- Mineral kristallar, ýeriň aşagynda emele gelen we köp wagt talap edýän eredilen gaýa materiallaryndan ýuwaş-ýuwaşdan sowýandygyny görkezýär.
- Granit surfaceeriň ýüzüne düşse, granit gaýalaryň köpelmegi we üstündäki çökündi gaýalaryň eroziýasy sebäpli ýüze çykýar.
- Çökündi gaýalaryň aşagynda granitler, metamorfoz granitler ýa-da şuňa meňzeş gaýalar adatça bu gapagyň aşagynda bolýar.Soňra ýerzemin gaýalary diýlip atlandyrylýar.
- Granit üçin ulanylýan kesgitlemeler köplenç gaýa hakda aragatnaşyga getirýär we käwagt bulaşyklyga sebäp bolýar.Käwagt ulanylýan köp kesgitlemeler bar.Granit kesgitlemegiň üç usuly bar.
- Daşlardaky ýönekeý kurs, granit, mika we amfibol minerallary bilen birlikde esasan feldspar we kwarsdan ybarat gödek, ýeňil, magmatiki gaýa hökmünde häsiýetlendirilip bilner.
- Daş hünärmeni gaýanyň takyk düzümini kesgitlär we hünärmenleriň köpüsi minerallaryň belli bir göterimine laýyk gelmese, gaýany kesgitlemek üçin granit ulanmaz.Oňa aşgar granit, granodiorit, pegmatit ýa-da aplit diýip bilerler.
- Satyjylar we alyjylar tarapyndan ulanylýan täjirçilik kesgitlemesine köplenç granitden has kyn granular gaýalar diýilýär.Gabro, bazalt, pegmatit, gneiss we başga-da köp gaýa granitini atlandyryp bilerler.
- Adatça belli bir uzynlyklara, ini we galyňlygyna kesip boljak “ululykdaky daş” hökmünde kesgitlenilýär.
- Granit aşgazanlaryň köpüsine, uly agramlara garşy durmak, howa şertlerine garşy durmak we laklary kabul etmek üçin ýeterlik derejede güýçlidir.Örän islenýän we peýdaly daş.
- Granitiň bahasy taslamalar üçin beýleki ýasalan materiallaryň bahasyndan has ýokary bolsa-da, nepisligi, berkligi we hili sebäpli başgalara täsir etmek üçin ulanylýan abraýly material hasaplanýar.
Köp granit materialyny tapdyk we synagdan geçirdik, has giňişleýin maglumat:Takyk granit materialy - ZHONGHUI INTELLIGENT MANUFACTURING (JINAN) GROUP CO., LTD (zhhimg.com)
Iş wagty: Fewral-09-2022